EN | PT | TR | RO | BG | SR
;


NEXT TOPIC

ÜNİTENİN İÇERİĞİ




3. Özet




Bu bölüm AMOS'taki SEM adımları için bir özet sunmaktadır.



1. AMOS'ta SEM yürütürken adımların özetinden yararlanılması.



AMOS (Analysis of Moment Structures) Yapısal Eşitlik Modellemesinde en sık kullanılan ve kullanımı en pratik yazılımlardan biridir. Bu nedenle, araştırmacıların AMOS aracılığıyla Yapısal Eşitlik Modellemesi analizinin nasıl yapılacağını bilmeleri gerekir. AMOS’ta Yapısal Eşitlik Modellemesinin ilk adımı analiz edilecek veri dosyasının açılmasıdır. Veri dosyası açıldıktan sonra yapılması gereken ilk şey normallik varsayımına karar vermektir. Normallik varsayımı Mardia katsayısı ve p*(p+2) formülü kullanılarak yapılır. Bu formülde p gözlenen değişken sayısıdır. Normallik varsayımını karşılamak için formülden elde edilen değerin Mardia katsayısından yüksek olması gerekir. Normallik varsayımı sağlandıktan sonra, araştırma hipotezlerine göre yapısal model oluşturulur. Modelde yer alan gözlenen ve gizil değişkenler AMOS araç çubuğundaki simgeler yardımıyla ana pencere üzerinde çizilir. Tüm gözlenen ve gizil değişkenler ana pencere üzerinde çizildikten sonra ölçüm modelinin test edilmesine geçilmelidir. Ölçüm modelinin test edilmesinde gizil değişkenler arasında kovaryans çizilmelidir. Ölçüm modeli çizildikten sonra analize geçilmelidir. İlk olarak faktör yükleri incelenmelidir. Standardize edilmiş faktör yükleri .50’den yüksek ve ideal olarak istatistiksel anlamlılıkla birlikte .70’in üzerinde olmalıdır. Faktör yükleri incelendikten sonra modelin uyum iyiliği indeksleri Schermelleh ve diğerlerinin (2003) kriterlerine göre değerlendirilmelidir. Ölçüm modelinin uyum iyiliği indekslerinin iyi uyum ya da kabul edilebilir uyum kriterleri aralığında olması beklenmektedir. Yapısal modelin test edilmesi, ölçüm modelinin de test edilmesini gerektirir. Ölçüm modelinin test edilmesi için de aynı yollar izlenir. Yapısal modelde önemli bir nokta, bağımlı değişkenlere hata terimlerinin eklenmesidir. Bir diğer kritik nokta ise yapısal modelde tüm yolların anlamlı olmak zorunda olmadığıdır. Bağımsız ve bağımlı değişkenler arasındaki yolun anlamsızlığının ilişkideki aracı değişkenin gücünden kaynaklanabileceği unutulmamalıdır. Aracı değişken modele dahil edildiğinde bağımsız değişken ile bağımlı değişken arasındaki yolun anlamsız hale gelmesi arzu edilir. Bundan sonra yapısal modelin uyum iyiliği indeksleri incelenir ve gerekirse modifikasyonlar yapılır. Burada önemli olan, tüm modifikasyonların teorik bir temele sahip olmasıdır. Modifikasyon indeksleri 4’ten yüksekse, tabloda gösterilen iki değişken veya hata terimleri arasında kovaryans çizmek gerekir. Yapısal eşitlik modelinin son adımı model geçerliliğinin belirlenmesidir. Model geçerliliğini belirlemek için Bootstrapping yöntemi kullanılır. Burada önemli olan nokta “Analysis Properties” menüsünde doğru işaretlemelerin yapılmasıdır. Açılan outputta bağımsız değişkenin bağımlı değişken üzerindeki standardize edilmiş dolaylı etkisi incelenir. Standardize edilmiş dolaylı etkinin alt sınır ve üst sınır değerleri arasında 0 yoksa aracılık etkisinin anlamlı olduğu sonucuna varılır. Son olarak, tüm analizlerin uygun şekilde raporlanması gerekmektedir.