Uygun araştırma yönteminin seçilmesi, çalışmanın amacını ve araştırma sorularını ele almak için çok önemlidir. Araştırma tasarımı, araştırma sorunuzu yanıtlamak için bir plandır. Araştırma yöntemi ise bu planı uygulamak için kullanılan bir stratejidir. Araştırma tasarımı ve yöntemleri farklıdır ancak birbirleriyle yakından ilişkilidir. Çünkü iyi bir araştırma tasarımı, elde edeceğiniz verilerin araştırma sorunuzu daha etkili bir şekilde yanıtlamanıza yardımcı olmasını sağlar.
Nitel araştırma, bireylerin veya grupların sosyal veya beşerî bir soruna atfettikleri anlamı keşfetmek ve anlamak için kullanılan bir araçtır. Araştırma süreci, ortaya çıkan soruları ve prosedürleri, tipik olarak katılımcının ortamında toplanan verileri, ayrıntılardan genel temalara doğru tümevarımsal olarak inşa edilen veri analizini ve araştırmacının verilerin anlamını yorumlamasını içerir. Nihai yazılı rapor esnek bir yapıya sahiptir. Bu sorgulama biçimiyle uğraşanlar, tümevarımcı bir tarzı, bireysel anlama odaklanmayı ve bir durumun karmaşıklığını ortaya koymanın önemini ön plana çıkaran bir araştırma bakış açısını desteklemektedir. Creswell'den (2007) uyarlanan Şekil 4, başlıca nitel araştırma tasarımlarını göstermektedir.
Şekil 4, Creswell'in (2007) çalışmasından uyarlanmıştır ve temel nitel araştırma tasarımlarını göstermektedir. Nitel araştırma, bireylerin veya grupların sosyal veya beşerî bir soruna verdikleri anlamı keşfetmek ve anlamak için bir araçtır. Araştırma süreci, ortaya çıkan soruları ve prosedürleri içerir, veriler genellikle katılımcının ortamında toplanır, veri analizi genelden özele doğru tümdengelim yoluyla gerçekleşir ve araştırmacı verilerin anlamını yorumlar. Nihai yazılı rapor esnek bir yapıya sahiptir. Bu tür araştırmaya katılanlar, indirgemeci bir araştırma tarzını, bireysel anlama odaklanmayı ve bir durumun karmaşıklığını yansıtmanın önemini onaylayan bir bakış açısını benimserler.
Nicel araştırma, değişkenler arasındaki ilişkiyi inceleyerek nesnel teorileri test etmek için bir araçtır. Bu değişkenler, tipik olarak bazı araçlarla ölçülebilir, böylece numaralandırılmış veriler ve istatistiksel prosedürler kullanılarak analiz edilebilir. Nihai yazılı rapor, giriş, literatür ve teori, yöntemler, tartışma ve sonuçtan oluşan belirli bir yapıya sahiptir (Creswell, 2008). Nitel araştırmacılar gibi, bu sorgulama biçimiyle uğraşanların da teorileri tümdengelimle test etme, önyargılara karşı koruma sağlama, alternatif açıklamaları kontrol etme ve bulguları genelleştirebilme ve tekrarlayabilme gibi varsayımları vardır. Şekil 5'te nicel araştırma yöntemlerinin türleri gösterilmektedir.
Şekil 5, nicel araştırma yöntemlerinin türlerini göstermektedir. Tanımlayıcı Araştırma: Verilerin toplanması, düzenlenmesi, sunulması ve yorumlanması yoluyla olguları açıklamayı amaçlar. Deneysel Araştırma: Nedensel ilişkileri belirlemek için bağımsız ve bağımlı değişkenler arasındaki etkileşimi manipüle etmeyi amaçlar. Korelasyonel Araştırma: Değişkenler arasındaki ilişkileri değerlendirmeyi amaçlar ancak nedensel bir ilişki kurmaz. Yarı Deneysel Araştırma: Deneysel araştırmanın tüm kontrollerini sağlamak yerine, biraz daha gevşek bir kontrol seviyesi ile yürütülür, bu nedenle korelasyonel ve deneysel araştırma arasında bir geçiş türüdür. Nicel araştırma, değişkenler arasındaki ilişkiyi inceleyerek nesnel teorileri test etmenin bir yoludur. Meta-analiz, bir araştırma alanındaki benzer çalışmaların sonuçlarını bir araya getirerek daha güvenilir sonuçlara ulaşmayı amaçlayan istatistiksel bir yöntemdir. Bu değişkenler de genellikle araçlarla ölçülebilir, böylece sayısal veriler istatistiksel prosedürler kullanılarak analiz edilebilir. Nihai yazılı rapor, giriş, literatür ve teori, yöntemler, tartışma ve sonuç bölümlerinden oluşan belirli bir yapıya sahiptir.
Karma araştırmalar hem nitel hem de nicel formları birleştiren veya ilişkilendiren bir sorgulama yaklaşımıdır. Felsefi varsayımları, nitel ve nicel yaklaşımların kullanımını ve bir çalışmada her iki yaklaşımın karıştırılmasını içerir. Dolayısıyla, sadece her iki tür verinin toplanması ve analiz edilmesinden daha fazlasıdır; aynı zamanda her iki yaklaşımın birlikte kullanılmasını da içerir. Böylece bir çalışmanın genel gücü nitel veya nicel araştırmadan daha fazla olur (Creswell ve Plano Clark, 2007). Abeza ve diğerlerinin (2015) Creswell ve Plano-Clark'ın çalışmalarından uyarladığı Tablo 8'de farklı türdeki karma araştırma desenlerinin temel özellikleri ve özel gereksinimleri verilmiştir. Araştırmacılar, araştırma yöntemlerini, araştırmalarının doğası, kendi veri kullanım eğilimleri, analiz seçenekleri ve süreci tasarlama şekilleri açısından seçmelidir.
Tablo 8, farklı karma araştırma tasarımlarının temel özelliklerini ve özel gereksinimlerini içermektedir. Araştırmacılar, çalışmalarının doğasına, kendi veri kullanım eğilimlerine, analiz tercihlerine ve süreci tasarlama biçimlerine göre araştırma yöntemlerini seçmelidir. Tabloda sıralı ve eş zamanlı karma araştırma tasarımları, bunların teorik perspektifleri, zamanlama, ağırlıklandırma ve entegrasyon aşamaları yer almaktadır. Bu tasarımlar, araştırmacılara çalışmalarını planlama ve tasarlama konusunda bir çerçeve sunmakta ve farklı araştırma ihtiyaçlarına göre uyarlanmış çözümler ortaya koymaktadır.
