Araştırma bulgularının sunumu, bilginin yaygınlaştırılmasında çok önemli bir adımdır. Sunum tarzınız, çalışmanın hedefleri ve araştırma sorularıyla uyumlu olmalıdır. Veriler metinsel açıklamalar, tablolar ve şekiller aracılığıyla sunulabilir (American Psychological Association, 2020). Bulgular bölümünün tasarımı ise araştırma sorularına göre şekillenmelidir. Çünkü tüm bulgular bu soruları yanıtlamak için kullanılır. Öte yandan, tasarım tarzı tamamen yazarlara bağlıdır. Bulguları araştırma soruları, başlıklar ve sonuçların kavramlarının alt başlıkları, analiz araçları veya veri türleri (karma çalışmaların nitel ve nicel boyutları gibi) açısından kategorize edebilirler.
“Akademisyenlerin Bilimsel Dergilerde Yayın Yapma Süreci” konulu bir çalışma için, pasta grafikler ve metinsel açıklamaların bir kombinasyonu, karşılaşılan ortak zorlukları ve akademisyenlerin bu zorlukların üstesinden gelmek için kullandıkları stratejileri aydınlatabilir.
Amaç 1 - Bilimsel yazılarda bulgular/sonuçlar bölümünün nasıl raporlanacağına ilişkin kılavuz ilkeler sunmak
Hedef 2 - Belirli sonuçlara ulaşmak için verilerin nasıl yorumlanacağını bilir.
Hedef 3 - Bulgulara ilişkin yorumları güçlendirmek için tablo ve şekillerin nasıl kullanılacağını bilir.
Tablolar ve şekiller gibi görsel yardımcılar karmaşık verilerin daha anlaşılır hale getirilmesine yardımcı olabilir. Etiketleme, birimlere ayırma ve ölçeklemedeki tutarlılık etkili iletişim için çok önemlidir (Tufte, 2001). Tablo 14’te nitel, Tablo 15'te ise nicel veri analizine ilişkin iki tablolaştırma örneği yer almaktadır.
Tablo 14, tematik analizin nasıl yapıldığını ve nitel verilerin nasıl düzenlendiğini açıklamakta, böylece araştırmacılara tema ve kategorilerin nasıl belirlendiğine dair bir anlayış sağlamaktadır. Bu tablo, tematik analizde elde edilen nitel bulguları kodlar, kategoriler ve temalar arasındaki ilişkiyi göstererek açıklamaktadır. Örneğin, "Uzaktan yazma dersleri zaman tasarrufu sağlar" kodu, "Uzaktan yazma dersinde zaman" temasına katkıda bulunan farklı kategorilere ayrılır ve bu tema altında toplanır.
Yaygın engelleri ve her bir engele atıfta bulunan katılımcıların yüzdesini listelemek için tablolar kullanılabilir. Farklı başa çıkma stratejilerinin yayıncılık başarısıyla nasıl ilişkili olduğunu gösteren grafikler de kullanılabilir.
Bulguların yorumlanması, bunların öneminin ve araştırmacının çıkarımlarının açıklanmasını içerir. Yorum, araştırma soruları ve mevcut literatürle uyumlu olmalıdır (Yin, 2018). Bulguların yorumlanmasına ilişkin bir örnek (yukarıdaki Tablo 15’in yorumu) aşağıda görülebilir.
“Tablo incelendiğinde, öğretmenlerin performansları eğitim durumlarına göre anlamlı farklılık göstermezken (p>.05); okul etkililiği algıları anlamlı şekilde farklılaşmıştır (p<.05). Lisans mezunu öğretmenlerin okul etkililiği algıları (X̄ =4,628; sd=.919), yüksek lisans mezunu öğretmenlerin algılarından (X̄ =4,195; sd=.884) daha yüksektir.”
Gördüğünüz gibi, Özgenel ve Mert (2019):
Diğer bir deyişle, bulguların önemini ve sonuçlarını tanımlamak ve bunları araştırma soruları ve mevcut bilimsel çalışmalarla uyumlu hale getirmek çok önemlidir. Örneğin, Özgenel ve Mert (2019) çalışmalarında, öğretmenlerin eğitim düzeylerine göre performanslarında anlamlı bir fark olmamasına rağmen, okul etkililiğine ilişkin algılarının önemli ölçüde farklılaştığını bildirmiştir. Özellikle lisans mezunu öğretmenler, lisansüstü eğitim almış öğretmenlere kıyasla okulları daha etkili olarak algılamaktadır. Özgenel ve Mert (2019), özellikle her alt bölümden önce analiz türleri ve ilgili kavramlar hakkında arka plan bilgilerine titizlikle yer vermiş, spekülatif ifadelerden kaçınmış, yorumlarında geçmiş zaman kullanmış ve bulgularını araştırma sorularına uygun olarak özlü bir şekilde ifade etmiştir.
