3.3. Fenomenolojik Araştırma

Temellendirilmiş kuramda olduğu gibi, bir dizi katılımcının görüşleri toplanır, ancak bu görüşlerden kuramsallaştırma yapmak yerine fenomenologlar, bir fenomenle ilgili deneyimleri evrensel özün bir tanımına indirgemek amacıyla, deneyimleyen tüm katılımcıların ortak yönlerini tanımlarlar. Dolayısıyla amaç bir açıklama ya da analiz değil, insanların her gün yaşadıkları deneyimlerin özünün bir betimlemesidir; bu da araştırmacının incelenen olguya yeni bir bakış açısı getirmek için kendi deneyimlerini mümkün olduğunca paranteze almasını ya da bir kenara bırakmasını gerektirir (Creswell, 2007, s. 59). Prosedür aşağıdaki adımları içerir:

• Olgu açık bir şekilde tanımlanmalıdır;
• Araştırmacılar fenomenle ilgili kendi deneyimlerini ve keşfetmeyi bekledikleri şeyleri belirlemeli ve daha sonra bu fikirleri kasıtlı olarak bir kenara bırakmalıdır. Böylece mümkün olduğunca objektif olmak ve deneyimi yaşayan kişinin gözünden görmek amacıyla kendi görüşlerini paranteze alır;
• Olguyu deneyimlemiş olan katılımcılar seçilmelidir. Görüşme yapılacak kişi sayısının 5 ila 25 arasında olması tavsiye edilir;
• Çoğunlukla mülakatlar veya çoklu görüşmeler yoluyla bilgi toplanmalıdır ancak katılımcılar deneyimlerini yazabilirler. Moustakas'a (1994) göre, fenomenolojik araştırma yapmak için sorulması gereken iki geniş, genel soru vardır: (1) Fenomen açısından ne deneyimlediniz? (2) Fenomenle ilgili deneyimlerinizi tipik olarak hangi bağlamlar ya da durumlar etkiledi ya da belirledi? Elbette bu soruları başka açık uçlu sorular da takip edebilir;
• Veri analizinde genel deneyimin anlaşılmasını sağlayan önemli ifadeler, cümleler veya alıntılar vurgulanmalıdır.
• Bu ifadeler daha geniş temalar halinde bir araya getirilmeli, daha sonra temalara daha yakından bakmak için transkriptlere geri dönülmelidir.
• Deneyimin özü, yani çalışılan bireylerin ortak deneyimleri tanımlanmalıdır (Creswell vd., 2007, s. 255).

Fenomenolojik bir çalışma yürütmek için araştırmacının daha geniş felsefi varsayımlar hakkında en azından bir miktar anlayışa sahip olması gerekir. Katılımcıların söz konusu olguyu deneyimlemiş olduklarından emin olmak için dikkatle seçilmeleri gerekir. Kişisel deneyimleri paranteze almak araştırmacı için zor olabilir (Creswell, 2007, s. 62).