Tarihsel çalışmalar geçmişin tanımlanması, konumlandırılması, değerlendirilmesi ve sentezlenmesi anlamına gelir. Amaç sadece geçmişteki olayları keşfetmek değil, aynı zamanda bu geçmiş olayları günümüzle ve gelecekle ilişkilendirmektir. Leininger'e (1985, s. 109) göre, “Geçmiş olmadan, bugünün anlamını oluşturamadığımız gibi bireyler ve grupların üyeleri olarak kendimize dair bir algı da geliştiremeyiz.”
Tarihsel bir çalışma yürütme süreci, problem tanımlama, literatür taraması, veri toplama ve analiz gibi bazı tipik adımları içerir. Veriler genellikle belgelerde, eserlerde ve kalıntılarda bulunur, ancak sözlü raporlar yoluyla da elde edilir. Veri kaynakları ise kütüphanelerde, arşivlerde veya kişisel koleksiyonlarda bulunabilir.
Tarihsel veri kaynakları birincil ve ikincil kaynaklar olarak ikiye ayrılır; birincil kaynak birinci elden bilgi veya doğrudan kanıt sağlarken ikincisi ikinci elden, dolaylı bilgi sağlar. Birincil kaynaklar şunları içerir: sözlü tarihler, yazılı kayıtlar, günlükler, görgü tanıkları, fotoğraflar ve fiziksel kanıtlar. İkincil kaynaklar ise genellikle konuyu analiz etmek için birincil kaynakları kullanan çalışmalardır.
Toplanan veriler, dış ve iç eleştiri olmak üzere iki tür değerlendirmeye tabi tutulur. Dış eleştiri verilerin gerçekliği (geçerlilik) ile ilgilenirken, iç eleştiri verilerin doğruluğunu (güvenilirlik) inceler ve dış eleştiriyi takip eder. İç eleştiri yapmak daha zordur çünkü bir belgedeki materyali değerlendirirken ve materyalin doğru olup olmadığını belirlerken, yazarın güdüleri ve olası önyargıları göz önünde bulundurulmalıdır.
