Genellikle ön test olarak adlandırılan pilot test, ölçek geliştirme sürecinde vazgeçilmez ve temel bir aşamadır. Güvenilir ve geçerli bir ölçüm aracı oluşturmaya yönelik yinelemeli yolculukta kilit rol oynar (Dillman vd., 2014). Bu ilk değerlendirme, ölçüm aracının maddeleri ve yapısal bütünlüğü için bir turnusol testidir ve daha sonraki geliştirme ve iyileştirme aşamaları için zemin hazırlar.
Pilot testin temel hedeflerinden biri, ölçekte yer alan her bir maddenin titizlikle değerlendirilmesidir (Dillman ve diğerleri, 2014). Araştırmacılar maddeleri açıklık, uygunluk ve anlaşılırlık açısından titizlikle inceler. Maddelerin veya soruların amaçlanan kavramları veya yapıları yeterince aktarıp aktarmadığını ve yanıtlayanların bu maddeleri kolayca anlayıp anlamlı yanıtlar verip veremeyeceğini belirlemeyi amaçlamaktadır (Haynes, Richard ve Kubany , 1995).
Bu aşamada belirsizlikler veya potansiyel kafa karışıklığı kaynakları titizlikle belirlenir. Maddelerdeki herhangi bir belirsizlik veya kesinlik eksikliği, ölçeğin kalitesini zayıflatabilir ve toplamaya çalıştığı verilerin güvenilirliğini ve geçerliliğini tehlikeye atabilir. Pilot testler, bu sorunları madde iyileştirme yoluyla ele alarak , ölçme aracının sonraki aşamalarda daha kapsamlı veri toplamaya hazır olmasını sağlar.
Ölçek geliştirme genellikle teorik yapılardan veya mevcut literatürden türetilen daha geniş bir aday madde havuzuyla başlar. Pilot test, madde azaltımı için çok önemli bir fırsat sunar (Haynes ve diğerleri, 1995). Pilot katılımcılardan alınan geri bildirimler sayesinde araştırmacılar gereksiz, daha az bilgilendirici veya potansiyel olarak kafa karıştırıcı olabilecek maddeleri belirleyebilir.
Bu tür maddelerin çıkarılması, yalnızca katılımcıların zaman ve çabalarından tasarruf etme meselesi değil, aynı zamanda aracın niteliğini de artırma meselesidir. Ölçme aracının kısa ve öz kalmasını ve değerlendirmeyi amaçladığı yapının en önemli yönlerini yakalamaya odaklanmasını sağlar. Genel yapıya önemli ölçüde katkıda bulunmayabilecek gereksiz veya daha az bilgilendirici maddeler, daha akıcı ve kullanıcı dostu bir ölçek oluşturmak için çıkarılabilir (Dillman ve diğerleri, 2014).
Pilot testler aynı zamanda ölçekte kullanılan yanıt formatlarının incelenmesini de kapsar. Araştırmacılar, katılımcıların ölçekle nasıl etkileşime girdiği, mevcut yanıt seçeneklerinin çeşitliliği ve katılımcıların uygun yanıtı seçebilme kolaylığı ile son derece ilgilenmektedir (Revelle, 2020). Yanıt formatının seçimi, yanıtlayanların yanıtlarının doğruluğunu ve eksiksizliğini etkileyerek veri kalitesini derinden etkileyebilir.
Örneğin, Likert ölçekleri, çoktan seçmeli seçenekler veya açık uçlu formatların hepsinin veri toplama ve analiz konusunda farklı etkileri vardır. Pilot test, seçilen yanıt formatının katılımcıların düşüncelerini, duygularını veya deneyimlerini ifade etmelerine etkili bir şekilde izin verip vermediğini değerlendirir. Yanıt seçenekleri aşırı derecede kısıtlayıcıysa veya açık uçlu sorular çok belirsizse, yanıtlayanlar doğru ve anlamlı yanıtlar vermekte zorluk yaşayabilirler (Dillman ve diğerleri, 2014). Sonuç olarak, pilot test, ölçme aracının faydasını ve veri kalitesini en üst düzeye çıkarmak için yanıt formatını optimize etmeyi amaçlamaktadır.
Madde ve yanıt formatı değerlendirmesinin ötesinde, pilot test, prosedürel, lojistik veya teknik sorunları belirlemek için bir mihenk taşıdır. Bu sorunlar, veri toplama yöntemlerinden zamanlama ve talimatlara kadar ölçek uygulamasının tüm yönlerini kapsar (Haynes ve diğerleri, 1995). Araştırmacılar, veri toplama sürecinin sorunsuz ilerleyip ilerlemediğini, herhangi bir gereksiz zorluk veya tıkanıklık olmadan devam edip etmediğini değerlendirirler.
Üstelik bu aşama, veri toplamanın verimliliğini ve bütünlüğünü engelleyebilecek potansiyel lojistik zorlukları ortaya çıkarabilir. Örneğin, katılımcılar ölçeğe erişimde veya ölçeğe ulaşmada, çevrimiçi anketlerdeki teknolojik aksaklıklar veya kâğıt kalemle yapılan anketlerdeki pratik olmayan zaman kısıtlamaları gibi zorluklarla karşılaşırsa, sonraki aşamalarda sorunsuz veri toplanmasını sağlamak için bu sorunlar ele alınmalı ve çözülmelidir (Revelle, 2020).
Esasen pilot testler yalnızca bir hazırlık aşaması değildir; araştırmacıların ölçüm aracının maddelerini, yapısını ve lojistiğini sistematik olarak değerlendirdiği, iyileştirdiği ve optimize ettiği bir inceleme ve iyileştirme aşamasıdır. Ölçeğin kalitesi ve kullanışlılığı, pilot testin kapsamlılığına ve etkinliğine bağlı olduğundan, ölçek geliştirmenin yinelemeli doğası, bu aşamada ayrıntılara titizlikle dikkat edilmesini gerektirir (Dillman ve diğerleri, 2014).
